29 Mart 2024
Yaşam

Ebced Hesabı Nasıl Yapılır

Bilinen bütün ebcedler semitik alfabelere aittirler.

Ebcedde ilk yaygın kullanım Fenike ebcedi olmuştur.

Ebcedin ilk çıkışının Mısır hyeroglif rakamları ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir.

Ebced; alfabenin gelişimi ve değişimi ile zamanla değişikliğe uğramıştır.

Arap alfabesindeki değişiklikler paralelinde ebced hesabında da değişiklikler olduğu görülmektedir.

Kabala sisteminde Gematria denen sayısal bir düzenek vardır.

Burada İbrani sayılarının rakamsal değerinin 400’e kadarı ebced rakamları ile aynı olduğu görülmektedir.

Yunan alfabesinde de izopsefi denilen harflerden faydalanan bir sayısal sistem bulunmaktadır.

Bu sistemde de 90 sonrası ebced hesabından değişir.

Ebced hesabında harflerin sayısal değeri İbranice ve Süryanice sıraya göredir.

Arapçada kullanılmayan ve özellikle Farsça’dan alınıp Osmanlıca’da kullanılan ” pe, çim, je, gaf ” harfleri sırasıyla ” be, cim, ze ve kef ” eşit sayılır.

Bazı yazarlar kitaplarının içindekiler bölümünde veya akrostiş gibi şiir içine tarihleri gizlemek gibi denemeler yapmışlardır.

Kullanıldığı yerler kısaca şöyle sıralanabilir:

Günlük kullanım;

  • Özel notlar ve ticari ilişkilerde kullanılmıştır.
  • Mesela; 100 akçe alacağı olan birisi alacaklı olduğu kişiye bir kağıt üzerinde bir ” kaf ” harfi yazıp gönderince hem alacağını istemiş, hem de konuyu aracıdan saklamış oluyordu.

Çocuk isimleri;

  • Doğum tarihinin bir kelime veya bir, iki isimle belirlenmesidir.
  • Hangi isimler çocuğun doğduğu seneyi ebced hesabıyla verirse, o isimlerden biri çocuğa verilmiştir.
  • Mesela; H. 1311′de doğan çocuğa “ Mahmud Bahtiyar ”, “ Süleyman Hurşid ”, “ Yusuf Mazhari “, “ Ömer Rıza ” ve “ Recep Servet ” gibi isimlerden biri verilebilir.
  • Çünkü; bunların her biri 1311 etmektedir.

Kitap ve Makalelerde;

  • Eskiden kitapların önsöz, giriş, takdim sayfaları ile numara almayan sayfalar hep ebced alfabesine göre numaralandırılmıştır.
  • Kitapların ay ve sene kayıtları, yazı bölümleri ve madde başlıkları hep ebced düzenine göre tanzim edilmiştir.

Devlet kayıtlarında;

  • Devlet arşivlerinde yer alan birçok resmi belge, tutanak, fezleke ve mazbatalar, vakıf kayıtları ile sayım ve döküm hesapları bu hesaba göre tanzim edilmiştir.

Eski ilim kitaplarında;

  • Fizik, matematik, geometri ve astronomide ” Sa’fas ” kelimesinin harfleri sıkça kullanılmıştır.
  • Astronomide büyük rakamlar “ ğayn ” harfinin birkaç tekrarı ile ifade edilmiştir.
  • Musikide sesler ve perdeler ebced alfabe düzeninden istifade edilerek oluşturulan bir “ ebced notası ” ile belirlenmiştir.
  • Mimarlıkta Mimar Sinan’da ebced hesabını kullanmıştır.
  • Yine tasavvuf ve sembolizmde, tarih sanatında, kehanet ve gizemlerde de ebced hesabı kullanılmıştır.

Ebced hesabına eleştirilerde yapılmıştır.

Bunlardan birincisi ilgili metnin böyle bir şifre veya gizem barındırdığı varsayımından hareketle dini metinlerden bir takım yeni anlam ve işaretler çıkartılmasıdır.

İkincisi ise metnin yazıldığı tarihte kullanılmayan bir takvim sistemi kullanılarak şiir, dini metin vb. üzerinden bir takım tarih kehanetleri yapılmasıdır. 

Etiketler

Leave feedback about this

  • Quality
  • Price
  • Service

PROS

+
Add Field

CONS

+
Add Field
Choose Image
Choose Video