Şiir Nasıl Okunur?

Günümüzde birbirinden farklı tören içerisinde, şiir dinletisi yapılmakta ve şiir okunmaya da devam edilmektedir. Şiir okumanın bir sanat ve insanlığın ruhu için bir sihirli değnek olabileceğinin bilincinde değillerdir. Güzel şiir nasıl okunur? Sorusu da bu kapsamda çok büyük bir öneme sahip olmaktadır.

Kâğıda bakarak okunan şey şiir olmaktan çıkar. Onun için dinleyici üzerinde etkili olması istenen şiir ne olursa olsun ezberden okunmalıdır. Bu ezber ise, kesinlikle sesli olmak zorunda da değildir. Şiir okumak, doğru okuma tekniklerinin bilinmesi ile birlikte düşünülenden çok daha kolay ve bir o kadar da keyifli bir durumdur.

Yalnızca heyecanın kontrol altına alınması ve kişinin okuduğu şiirdeki duygu durumuna girmesi gerekmektedir. heyecanın kontrol altına alınmaması, karşı taraftaki dinleyiciye olumsuz bir şekilde yansıyabilmektedir. Şiiri okurken ya da ezber yapmaya başlarken de, muhakkak defalarca okunmalı ve şiirdeki duygu ve düşünce okuyucu tarafından etkili bir şekilde kavranmalıdır.

Hemen sonra bu inancını dinleyiciye aktarmak, kısaca onu da buna inandırmak zorunda bulunmuş olduğunu unutma. Çok eski zamanlardan beri şiirlerin, insanların kendilerini ifade etmede kullandığı en güçlü ve etkili yöntem olarak da bilinmektedir. Bu gibi nedenlerden dolayı da, şiiri okuyan kişinin, öncelikle karşı tarafı ikna etmesinden önce okuduğu şiire kendisinin inanması gerekmektedir.

Şiirdeki her kelimeyi ve özellikle yazılışı birbirine benzeyen kelimeleri oradaki anlamına uygun bir halde söyleniş etmelisin. Birbirinden farklı şiir türü bulunduğu için, kişilerin okudukları şiirlere özgü jest ve mimikler yapması da olağandır. Fakat bu konuda da aşırıya kaçmamak ve yersiz hareketler yapmamak adına öncesinden defalarca prova yapılması da gerekmektedir.

Dinleyicinin yüz ve gövde ifadelerine dikkat et Birçok dinleyici, şiir konusunda daha yüksek duygu durumlarına sahip olabilmektedir. Bu sebeple de her türlü ihtimal göz önünde bulundurularak, şiirdeki duyguyu karşıya etkili bir şekilde geçirmek son derece önemlidir.

Birçok şair için, şiirin imlası ya da düzeninin yanı sıra kelimelerde bahsi geçen ve anlatılmak istenen ruh çok daha büyük bir öneme sahip olmaktadır. Her şiirin ve özellikle de iyi şiirin ne olursa olsun kendine özgü bir ritmi ve müziği vardır. Şiirin, onu düz yazıdan farklı kılan en önemli özelliği budur.

Nasıl güzel şiir okunur? Sorusuna karşılık, gerekli olan ses düzeyi ve tonlaması şu şekilde olmalıdır;

• Ses açık, net ve anlaşılır olmalı.
• Sesin frekansı (yükseltme-alçaltma) iyi ayarlanmalı.
• Ses renginin güzelliği kullanılmalı.
• Kelimeler doğru telaffuz edilmeli.
• Vurgu ve tonlamaya özen gösterilmeli.
• Noktalamaya dikkat edilmeli.
• Gereksiz sesler çıkarmaktan kaçınılmalı.
• Duraklar gerektiği şeklinde kullanılmalı.
• Nefes (diyaframı) iyi ayarlanmalı.
• Standart Türkçe (İstanbul Türkçesi) ile okunmalı.
• Yapmacık bir tavırdan ve özgün olmayan hareketlerden kaçınılması gerekmektedir.
• Şiirin ezgisine dikkat edilmeli.
• Ses her insana duyurulabilmeli.
• Sesin tınısı şiirin anlamına bakılırsa belirlenmeli.

Nasıl şiir okunur? Sorusuna yönelik olarak beden dili kullanırken dikkat edilmesi gerekenler;

• Jest(beden hareketleri) ve mimikler(yüz ifadeleri yerinde kullanılmalı.
• Dış görünüşe dikkat edilmeli.
• Duruş düzgün olmalı.
• Gövde dili şiirin önüne geçmemeli.
• Şiirin duygusunu aktarırken dikkat edilmesi gerekenler;
• Şiiri taklitten uzak durulmalı.
• Ruhsal konum, okuyuşu etkilememeli.

Şiirin okunacağı ortam ve dinleyici ile ilgili yapılması gerekenler;

• Dinleyicilerle göz teması kurulmalı.
• Dinleyicilere başat olunmalı.
• Dinleyicilerin o anki psikolojisi, cinsiyeti, yaşı ve statüsünden etkilenilmemeli.
• Dinleyicileri etkileme, duygulandırma kaygısına girilmemeli.
• Ortamdaki sahneye egemen olunmalı.

Şiir bitene kadar, dinleyicinin ilgisinin her daim canlı tutulması gerekir.