Vücud:
- Var olmak demektir.
- Allah-ü Teala’nın varlığı, diğer varlıklar gibi başkasından, başka bir varlık vasıtasıyla olmayıp, Yüce Zatıyla mevcuttur.
- Vücudu, Zatının icabı olduğu içindir ki, Hakk Teala’ya “Vacibu’l-Vücud ( varlığı zorunlu, varlığı kendisinden olup başkasına muhtaç olmayan) denmiştir.
- Allah’ın varlığı ile ilgili olarak İbrahim suresinin 10. ayetinde “ Gökleri ve yeri yaratan Allah’ta mı şüphe vardır. ” ( hayır yoktur ) buyrulmuştur.
Kıdem:
- Evveli olmamak demektir.
- Ezelidir çünkü vücudu yüce Zatının gereği olup, sonradan var olmuş değildir.
Beka:
- Sonu olmamak demektir.
- Allah-ü Teala’nın ebedi olması yani varlığının sonu olmaması daima var olması demektir.
- Allah-ü Teala vacibu’l-vücud olduğundan vücudu zatının gereğidir.
- Bu sebeple O, hem kadim ve ezeli, hem de baki ve ebedidir.
- Çünkü; varlığın başlangıcı olmayan bir varlığın sonu olmaması da gerekir.
- “O en evvel ve en sondur.”( Hadid suresi:3)
Vahdaniyet:
- Bir olmak demektir.
- Bu bir oluş, sayı yönüyle bir demek değildir.
- Allah-ü Teala’nın sıfatlarında bir olmasının manası, Hak Teala’nın bir cinsten iki sıfat olmaması –iki kudret, iki ilim gibi hiçbir varlığın sıfatının, mahiyet ve keyfiyet bakımından Hak Teala’nın sıfatlarından hiçbirine benzememesi demektir. “Den de ki: Allah birdir” ( İhlas suresi:1 )
Muhalefetün Li’l Havadis:
- Benzeri olmamaktır.
- Nitekim Kur’an-ı Kerim, Şura suresinin 11. ayetinde şöyle buyurmaktadır: “O’nun gibi hiçbir şey yoktur” yani O hiçbir şeye benzemez.
Kıyam Bi-Nefsihi:
- Allah-ü Teala’nın başka bir zata veya mekana muhtaç olmamasıdır.
- Yani muhtaç olmamaktır.
- “ Muhakkak Allah, bütün alemlerden müstağnidir ( bütün alemlere ve ondaki hiçbir şeye muhtaç değildir.) “ ( Ankebut suresi: 6 )
Leave feedback about this