Doğumu ve Hayatı;
- Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu, Türk devriminin yaratıcısı ve uygulayıcısı Mustafa Kemal Atatürk, 1881’de Selanik’te doğdu.
- Babası Ali Rıza Efendi, anası hacı Sofi ailesinden Feyzullah Ağa’nın kızı Zübeyde Hanım’dır.
- Ali Rıza Efendi Selanik Evkaf katipliğinde ve Gümrük memurluğunda bulunmuş, daha sonra bu görevinden ayrılarak kereste tüccarlığı yapmıştır.
- Mustafa Kemal, küçük yaşta babasını yitirdi.
- Onu zeki ve büyük bir Türk kadını olan annesi Zübeyde Hanım yetiştirdi.
- Mustafa Kemal ilk öğrenimini Selanik’te Şemsi Efendi mektebinde okumuştur.
- Babası Ali Rıza Efendi, Kırmızı Hafız lakabıyla tanınan, Ahmet Efendinin oğludur.
- Aile soyca Anadolu’dan Rumeli’ye geçmiş, orada önce Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık beldesine yerleşmiştir.
- Atatürk’ün dedesi ve amcasının taşıdıkları “ kızıl ” lakabından da anlaşılacağı gibi Rumeli’de yaygın olarak yerleşmiş olan Kızıl – Oğuz, Yahut Kocacık Yörükleri, Türkmenleri soyundan gelmektedir.
- Aile muhtemelen 1830 dolaylarında Selanik’e yerleşmiştir.
- Ali Rıza Efendi burada 1839 dolaylarında doğmuştur.
- Mustafa, okul çağına gelince anne ile baba arasında görüş ayrılığı belirdi.
- Geleneklere bağlı olan annesi onun dini törenle, ilahilerle mahalle mektebine gitmesini istiyordu.
- Aydın görüşlü olduğu anlaşılan babası ise onun yeni açılan ve modern eğitim yapan Şemsi Efendi İlkokulunda eğitim görmesini arzu ediyordu.
- Neticede baba olayı diplomatça çözümledi.
- Mustafa önce ilahilerle, dini törenle mahalle okuluna başladı, birkaç gün sonra da oradan alınarak Şemsi Efendi okuluna başladı. (1887)
- Tekrar memuriyete giremeyen Ali Rıza Efendi hastalanmış ve 1890 dolaylarında vefat etmiştir.
- Mustafa babasının ölümü üzerine okuldan ayrılmak zorunda kaldı.
- Maddi durumu yetersiz olan Zübeyde Hanım, Langaza’da tarımla meşgul ağabeyi Hüseyin Ağa’nın yanına gitti.
- Çiftlik hayatı Mustafa’nın fizikçe gelişmesi ve el becerilerinin artması bakımından faydalı oldu.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Askerlik Hayatının Başlaması;
- Mustafa annesine haber vermeden Selanik Askeri Rüştiyesi’nin sınavlarına girdi.
- Sınavı kazandı (1893).
- Annesini ikna etmesi zor olmadı.
- Artık önünde sadece kendisinin değil, mensup olduğu ulusun kaderini değiştirecek yeni bir ufuk açılmıştı.
- Bu okulda Matematik öğretmeni Mustafa Bey adına ” Kemal ” i ilave etti.
- 1896 – 1899 yıllarında Manastır Askeri İdadi’sini bitirip, İstanbul’da Harp Okulunda öğrenime başladı.
- 1902 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu.
- Harp Akademisi’ne devam etti.
- 11 Ocak 1905’te yüzbaşı rütbesiyle Akademi’yi tamamladı.
- 1905 – 1907 yılları arasında Şam’da 5.Ordu emrinde görev yaptı.
- 1907’de Kolağası ( Kıdemli Yüzbaşı ) oldu.
- Manastır’a III. Ordu’ya atandı.
- 19 Nisan 1909’da İstanbul’a giren Hareket Ordusu’nda Kurmay Başkanı olarak görev aldı.
- 1910 yılında Fransa’ya gönderildi.
- Picardie Manevraları’na katıldı.
- 1911 yılında İstanbul’da Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı.
- Ekim 1912’de Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayır’daki birliklerle savaşa katıldı.
- Dimetoka ve Edirne’nin geri alınışında büyük hizmetleri görüldü.
- 1913 yılında Sofya Ateşe militerliğine atandı.
- Bu görevde iken 1914 yılında yarbaylığa yükseldi.
- Ateşe militerlik görevi Ocak 1915’te sona erdi.
- Bu sırada I. Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı İmparatorluğu savaşa girmek zorunda kalmıştı.
- Mustafa Kemal 19. Tümeni kurmak üzere Tekirdağ’da görevlendirildi.
- 1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşı’nda, Mustafa Kemal Çanakkale’de bir kahramanlık destanı yazıp, İtilaf Devletlerine ” Çanakkale geçilmez! ” dedirtti.
- Mustafa Kemal’in askerlerine ” Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! ” emri cephenin kaderini değiştirmiştir.
- Mustafa Kemal, Çanakkale Savaşları’dan sonra 1916’da Edirne ve Diyarbakır’da görev aldı.
- 1 Nisan 1916’da tümgeneralliğe yükseldi.
- 13 Kasım 1918’de İstanbul’a gelip Harbiye Nezareti’nde ( Bakanlığında ) göreve başladı.
- Mondros Mütarekesi’nden sonra, İtilaf Devletleri’nin Osmanlı ordularını işgale başlamaları üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.
- 22 Haziran 1919’da Amasya’da yayımladığı genelgeyle ” Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararının kurtaracağını ” ilan edip Sivas Kongresi’ni toplantıya çağırdı.
- 23 Temmuz – 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum, 4 – 11 Eylül 1919 tarihleri arasında da Sivas Kongresi’ni toplayarak vatanın kurtuluşu için izlenecek yolun belirlenmesini sağladı.
- 27 Aralık 1919’da Ankara’da heyecanla karşılandı.
- 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması yolunda önemli bir adım atılmış oldu.
- Meclis ve Hükümet Başkanlığına Mustafa Kemal seçildi.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kurtuluş Savaşı’nın başarıyla sonuçlanması için gerekli yasaları kabul edip uygulamaya başladı.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Hayata Veda Edişi;
- 1 Kasım 1938’deki TBMM’ nin açılışına hastalığı yüzünden katılamadı.
- Atatürk’e 15 gün kadar son rahat günlerini yaşama olanağını veren hastalık, tekrar normal seyrinden çıkarak yeni bir krizle şiddetlendi.
- Ardından korkulan son, bütün acısıyla geldi.
- Büyük Komutan, Devlet Adamı, Devrimci ve Büyük İnsan, 10 Kasım 1938 Perşembe günü saat 09.05′ te yaşama veda etti.
- Bu kara haber Türk Milletini büyük bir yasa boğdu.
- 16 Kasım 1938′ de tabutu, Türk Bayrağıyla örtülü bir katafalk üzerinde Dolmabahçe Sarayı’nın büyük tören salonuna konuldu ve halkın ziyaretine açıldı.
- Bütün İstanbul halkı büyük kurtarıcısına son görevi yapmak için Saraya koştu.
- Atatürk’ün naaşı Anıtkabir yapılıncaya dek on beş sene geçici kabirde kaldı.
- 10 Kasım 1953’te büyük bir merasimle ebedi istirahat yeri olan Anıtabir’e nakledildi.
O, Türk’ ün tarihinde ve gönlünde ebediyen yaşayacaktır!
Atatürk İlkeleri;
- Cumhuriyetçilik
- Milliyetçilik
- Halkçılık
- Laiklik
- Devletçilik
- İnkılapçılık
Leave feedback about this