Türk edebiyatı, başlıca üç bölüme ayrılır.
Şimdi bunları kısaca inceleyeceğiz.
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı:
- Sözlü Edebiyat
- Yazılı Edebiyat
Sözlü edebiyat:
- Genellikle dini duygulardan beslenmiştir.
- Anonim olan türkülerde sade bir Türkçe kullanılmıştır.
- Dildeki kelime sayısı azdır.
- Örnekleri; koşuk, sagu, sav, destan.
Yazılı edebiyat:
- Yazının icadı ve yaygınlaşmasıyla sözlü edebiyattan yazılı edebiyata geçilmiştir.
- Önce anonim türküler yazıya geçirilmiş, sonra orijinal eserler kağıt üstünde yaratılmıştır.
İslami Dönem Türk Edebiyatı:
- İslami İlk Eserler:
- Divan Edebiyatı
- Halk Edebiyatı
İslami İlk Eserler:
- Kutadgu Bilig, Divan-ı Hikmet, Dede Korkut Hikayeleri, İslami ilk eserlere örnek sayılabilir.
Divan Edebiyatı:
- Türklerin İslam dinini kabul etmesinden sonra ortaya çıkmıştır.
- Klasik edebiyat ya da zümre edebiyatı olarak da bilinir.
- Bu edebiyat biçiminde, şiir düz yazıdan çok daha önemlidir.
Halk Edebiyatı:
- Divan edebiyatının tam karşıtı olan edebiyat biçimidir.
- Dil sadedir.
- Sarayı değil kırları, dağları, aşkı anlatan edebiyat biçimidir.
Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı:
- Tanzimat Dönemi Edebiyatı
- Servet-i Fünun Dönemi Edebiyatı
- Fecr-i Ati Dönemi Edebiyatı
- Milli Edebiyat
- Cumhuriyet Dönemi Edebiyat
Tanzimat Dönemi Edebiyatı:
- Tanzimat Fermanı’nın ilanıyla başlamıştır.
- 1860’tan 1896’ya kadar sürmüştür.
- Sanatçıları çok yönlüdür.
- Hem şair hem yazar; hem gazeteci hem devlet adamıdırlar.
Servet-i Fünun:
- Tanzimat edebiyatının aksine toplumsal değil bireysel konulara eğilmişlerdir.
- İçine kapanık, karanlık, kapalı bir edebiyat anlayışını benimsemişlerdir.
Fecr-i Ati:
- Genelde şiir dalında eser veren edebiyat dönemidir.
- Şiirler aruz ölçüsüyle yazılmıştır ve ağır bir dil kullanılmıştır.
- Sanat sanat içindir anlayışını benimsemişlerdir.
Milli Edebiyat Dönemi:
- Bu dönemde Yeni Lisan hareketi başlatılmış ve dilde sadeleştirme sağlanmıştır.
- Batıyı taklit etmeyi bırakıp öze dönmeyi hedeflemişlerdir.
Cumhuriyet Dönemi:
- Hala sürmekte olan dönemdir.
- Garip Akımı, İkinci Yeniciler gibi bilinen tüm akımlar bu döneme aittir.
- Modernizmi hedeflemişlerdir.
Leave feedback about this