Demir eksikliği belki de dünyada en sık görülen sağlık problemlerinden birisi. Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde demir eksikliğine bağlı anemi yani kansızlık problemi oranı oldukça yüksektir. Dünya Sağlık Örgütü verileri hamile olmayan kadınlarda 12 gr/dl, erkeklerde ise 14 gr/dl’nin altına düşen hemoglobin değerlerinin “anemi sınırına girdiğini belirtiyor. Demir elementi hemoglobinin yapısında olan bir elementtir ve akciğerden alınan oksijenin hemoglobine bağlanarak dokulara gönderilmesinde büyük önem taşır. Yapılan istatiklere göre dünyada kadınların %35’i, erkeklerin %20’si ve gebe kadınların da %50’sinde demir eksikliği görülür. Peki demir eksikliği nasıl giderilir, demir eksikliği neden olur, demir eksikliğinin zararları nelerdir daha yakından inceleyelim.
Demir Eksikliği Belirtileri
Demir eksikliğine bağlı kansızlık her zaman belirti vermez. Çoğunlukla yapılan kan tahlillerinde ortaya çıkar. Demir eksikliği belirtileri;
- Solgun cilt
- Vücutta bitkinlik ve yorgunluk
- Baş ağrısı
- El ve ayaklarda uyuşma
- Asabilik
- Kulaklarda uğuldama
- Çatlayan duraklar ve ağız kenarında yaralar
- Çabuk kırılan tırnaklar
- Saçlarda dökülme
İleri derecede demir eksikliği belirtileri ise çarpıntı, buz ya da toprak yeme, tiroit fonksiyonlarında yavaşlama, huzursuz bacak sendromu olarak sıralanabilir. Çocuklarda demir eksikliği belirtileri ise çoğunlukla yürüme, oturma ve konuşmada gecikme ve öğrenme güçlüğü olarak ortaya çıkar.
Demir Eksikliği Nedenleri
Demir eksikliğinin pek çok nedeni vardır. İşte en yaygın sebepleri …
- Kansızlık genellikle folik asit, B12 ve demir eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkar ve eğer tedavi edilmezse daha büyük sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Gebelik ve emzirme döneminde demire daha fazla ihtiyaç duyulur.
- Çocuklarda anne sütü yerine demir takviyesi olmayan mamalarla beslenme, 1 yaştan evvel inek sütüne geçme, hazır gıdalarla beslenme
- Yetişkinlerde fazla miktarda çay ve kahve tüketimi
- Etin çok kavrulması yahut fırında fazla kurutulması
- Sosis, salam gibi işlenmiş şarküteri etlerinin fazla miktarda tüketilmesi
- Bazı kişilerin bünyesinde bağırsaklar demiri yeterince ememez. Bu da eksikliği yaratır.
- Kadınlarda aşırı adet kanaması, fazla sayıda doğum ve düşük, kürtaj, mide ve bağırsaklarda iyi ve kötü huylu tümörler de eksiklik sebepleri arasında sayılabilir.
Demir Eksikliği Nelere Yol Açar?
- Yorgunluk, halsizlik, bitkinlik
- Depresyona girme eğilimi
- Bellekte zayıflık
- Hatırlamada güçlük ve hafızada zayıflık
- Odaklanma güçlüğü
- Bağışıklıkta zayıflama
- Saç kaybı ve cilt bozuklukları
- Üşüme
Demir Eksikliği Tanısı Nasıl Konulur?
Hekiminiz fizik muayene, tıbbi öykü, kan sayımı gibi tetkik ve muayenelerden sonra sizde eksiklik olup olmadığını anlayacaktır.
Demir Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
- Hekim tarafından tanı konulduktan sonra aneminin türüne göre tedavi uygulanır. Anemiye sebep olan etkenler ve rahatsızlıklar tespit edildiğinde kansızlık da ortadan kaldırılacaktır.
- Ülseri olan hastanın ülseri tedavi edildiğinde kanamaya bağlı anemi de durdurulmuş olacaktır.
- Çok kanamalı adet gören bir kadın tedavi gördüğünde anemi de ortadan kalkacaktır.
- Eğer anemiye bağlı eksikliği çok yoğun hissediliyorsa ve hekim de uygun görürse kan nakli ile sorun ortadan kaldırılacaktır.
- Demir eksikliğine iyi gelecek ilaçlarla da tedavi gerçekleşir. Demir eksikliği ilaçları hekim reçetesi ile kullanılmalıdır.
- Beslenmeye çok dikkat edilmeli ve uygun bir beslenme programı planlanmalıdır. Demir içeren besinler kalsiyum içeren besinlerle birlikte tüketilmemelidir. Örneğin ıspanakla yoğurt, kırmızı et ile yoğurt, mercimekle yoğurt bir arada tüketilmemeli; demir içeren gıdalar C vitamini içeren besinlerle birlikte alınmalıdır.
Demir Yönünden Zengin Olan Besinler Nelerdir?
Ispanak, brokoli, yeşil mercimek, kara lahana, çin lahanası, susam, kaju, kırmızı et, beyaz et özellikle tavuk ve hindi eti, fırınlanmış patates, soya fasulyesi, nohut, bitter çikolata, pazı, tofu ve börülce gibi gıdalar demir zenginidir.
Leave feedback about this