Oltu Taşı Nasıl Anlaşılır?

Ülkemize özgü yarı değerli bir taş olan oltu taşı özellikle gümüşle birlikte tasarlanarak, tesbihlerde ve takılarda kullanılır. Erzurum Kehribarı olarak da bilinen oltu taşı siyah renkli,parlak , doğal halinde üzerinde kırık şeklinde girinti çıkıntıları olan, traşlanabilen linyit türevi bir taştır.

Sadece Erzurum, Oltu bölgesinin kuzeyinin çıkartılır. Çıkartılması zordur ve işlenmesi de emek ve ustalık ister. Kolaylıkla kırılma özelliğinden ötürü usta ellerde özel aletler kullanılarak işlenir. Geçmişte nazar boncuğu olarak Anadolu da yaygın kullanılan oltu taşı günümüzde tesbih ve takı süslemede kullanılmaktadır.

Günümüzde bu yarı değerli maden niteliğindeki taşın çeşitli taklitleri mevcuttur. Gürcistan gelen bu taklit taşlar piyasada Rus taşı olarak bilinir. Fiyatları oltu taşından çok daha düşüktür. Oltu taşı olarak satılmaya çalışılan bu taklitleri orjinalinden ayırmak elbette mümkündür.

Gerçek oltu taşı nasıl anlaşılır diye merak ediyorsanız öncelikle bilmeniz gereken taklitlerin nispeten daha kalitesiz ve çabuk kırılganlık özelliğine sahip olmasıdır. Renkleri, oltu taşının siyah ve kahverengimsi renginden ve parlaktığından farklıdır. Orijinal oltu taşından yapılan tesbih çekildikçe parlar ve taşın özelliğinden dolayı çok hafiftir.

Taşın üstüne doğru üflendiğinde buharlaşır ve nemlenir. Ayrıca yün testini de uygulayabilirsiniz. Yün bir kazağa ya da kumaşa sürtüp bir parça kağıda tuttuğunuzda taşın kimyasal bileşenlerinin etkisiyle kağıdı çeker.

Gerçek oltu taşı karbon içeriği yüksek linyit türevi yanıcı özelliğe sahip bir madendir. Oltu taşı yanar mı diye merak ediyorsanız cevabımız evettir.

Yanma sırasında soğutulduğunda kalıp halinde camlaşır. Hatta aksesuar üretimi sırasında bazı şekiller ve desenler bu şekilde verilir.

Hakiki Oltu Taşı Nasıl Anlaşılır?

Oltu taşının çok başarılı taklitleri yapıldığından eğer taşlar konusunda genel bilgiye sahip değilseniz ve aldığınız ürün hakkında şüpheniz varsa bir ustaya gösterin. Bazı taşların taklitlerini ustaları dışında kimse ayırt edemeyebilir. Özellikle birine hediye edeceğiniz ve özenerek aldığınız oltu taşı tesbihinin sahte çıkması sizi üzecektir.

Usta kişi sadece uzaktan bakarak bile kolaylıkla sahteyi ayırt edebilir. Bununla birlikte sahtelerin fabrikasyon üretim olduğunu unutmayın. Yani taşın üstünde işcilik ve taş büyüklüklerine dikkat edilmesi faydalı olabilir.

Örneğin Rus taşı tespihler fabrikasyon olduğu için özellikle imameleri tıpa tıp birbirinin aynısıdır. Oltu taşı tespihlerde ise tane büyüklüğüne, tane şekline bağlı olarak şekilde farklıklar görülür.

Oltu Taşı Tesbih Nasıl Anlaşılır?

Eğer yolunuz düşerse en iyisi oltu taşını merkezinden almaktadır. Erzurum’un birçok yerinde Oltu taşı tespih üreten ve satan sanatkar bulunmaktadır. Bu tespihlerin ucunda yer alan imameleri de oltu taşından yapılır. Tespih imamesinin uc kısmına ya bir püskül takılır veya püskül yerine madeni türden bir aksesuar yerleştirilir.

Bu tür tespihlerde tek imame kullanılır. Son yıllarda aksesuar tasarımı sektöründeki gelişmeler dikkat çekmekte olup, üretilen tespihlerin gümüş hatta zaman zaman altın kakmalı versiyonları da bulunmaktadır. Eğer Erzurum’a yolunuz düşerse özellikle tarihi Rüstem Paşa Kervansarayı’na uğramalısınız.

Rüstem Paşa Kervansarayı sadece oltu taşı işlemeciliği yapan dükkanlarla doludur. Bunun dışında şehir dışına yapılan ihracatta, örneğin İstanbul’da Kapalıçarşı da değerli taş dükkanlarına gönderilmektedir.

Tamamen el işçiliğine dayanan ve eskide kalan zanaatkarlık geleneğini sürdüren ustaların işlerini almanızı tavsiye ederiz. Hem taklit sıkıntısından kurtulur hem de ekonomik çabalarına katkıda bulunabilirsiniz.